Bakı küçələrinin ölüm saçan İKİTƏKƏRLİLƏRİ

Son illərdə ölkəmizdə yüngül nəqliyyat vasitələrinin (moped, velosiped, skuter) sayı durmadan artır. Xüsusilə bir sıra üstünlüklərinin mövcudluğu onların istifadəsini daha da genişləndirir. İlk olaraq bu nəqliyyat vasitələrinə sürücülük vəsiqəsinin tələb olunmaması, dövlət qeydiyyat nişanı olmadan idarə edilməsi, qayda pozuntusu zamanı cərimələrin tətbiq edilməməsi insanların marağını cəlb edən faktordur. Həmçinin daha qənaətcil olması, ölçü baxımından münasibliyi də buna şərait yaradır.

Ekspert Elməddin Muradlı hesab edir ki, bu nəqliyyat vasitələrinin yaratdığı peoblemlərin obyektiv və subyektiv səbəbləri var.

“Xarici ölkələrə nəzər salsaq yüngül nəqliyyat vasitələrinin özünəməxsus kütlə daşıdığını və vətəndaşların avtomobillə yanaşı onlardan istifadə etdiyini görərik. Bu məqsədlə yollarda onların hərəkəti üçün xüsusi yerlər ayrılıb və hər nəqliyyat vasitəsi onun üçün nəzərdə tutulmuş zolaqda hərəkət edir. Ölkəmizdə isə iki təkərli nəqliyyat vasitələri üçün ayrılmış ərazilər məhduddur. Məhz bu səbəbdən onlar digər nəqliyyat vasitələri ilə eyni yolu bölüşməli olurlar.”

Ekspert bildirir ki, sürücülər arasında nəqliyyat vasitələrinin sadaladığımız üstünlüklərindən sui-istifadə edənlər kifayət qədər çoxdur. “Son bir neçə ayda qeydə alınmış yol-nəqliyyat hadisələrinin böyük qismi moped sürücülərinin payına düşməsi də təsadüfi deyil. Baş vermiş qəzaların əsas səbəbləri sırasında isə digər nəqliyyat vasitələrinin axınına qarşı hərəkət etmək və onlara məhəl qoymamaq gəlir. Bəzən sürücülər nəqliyyat vasitəsini idarə etdiyini unudaraq, yaxud onların avtomobildən fərqli, daha geniş səlahiyyətə malik olduqlarını düşünərək hərəkət edirlər. Tıxacda dayanmadan irəliləmələri, istədikləri zaman zolaqdan-zolağa keçmələri, hətta yol nişanına məhəl qoymadan ayrı sıra yaratmaları tez-tez baş verən və qəza təhlükəsi yaradan qayda pozuntularındandır. Həmçinin piyada keçidindən keçərkən nəqliyyat vasitəsindən düşmədən yolu keçdiklərini, nəzərdə tutulmayan ərazilərdə onlardan istifadə etdiklərini də unutmaq olmaz.”

Mövzumuzla bağlı Avtosfer.az-a açıqlama verən Bakı şəhər DYP-nin baş inspektoru polis mayoru Araz Əsgərli sürücülərə dəfələrlə xəbərdarlıq olunmasına baxmayaraq gözardı etdikləri qayda pozuntularına toxunub və onların hər şeydən öncə həyatlarını təhlükə atdıqlarını bildirib. Araz Əsgərli bütün növ, eləcə də manevrin kənarı geniş olan nəqliyyat vasitələrinin axınının hərəkətinə əks istiqamətdə təhlükəli vəziyyət yaradıb idarə etməyin qanuna zidd olduğunu və sürücülərin məsuliyyət daşığını bildirib. “Yol infrastrukturu ondan istifadə etməsi üçün hərəkətin bütün iştirakçılarına bərabər hüquq və şərait tənzimləyir. Nəqliyyatın axınına hərəkət edərək birbaşa onunla qarşı-qarşıya gəlib təhlükə yaratmaq hər bir halda yanlışdır və işin inzibati məsuliyyət hissəsi bir kənara qalsın qəsdən şüursuz seçim edərək öz həyatını riskə atmaqdır. Bugün bir polis əməkdaşı kimi sürücülərə və hərəkətin digər iştirakçılarına üz tutaraq “ay camaat, axının üzərinə hərəkət etməyin” deyə xəbərdarlıq yaxud izah etməyimə, öyüd-nəsihət verməyimə ehtiyac yoxdur. Bu məqsədlə ölkəmizdə qeyd etdiyim qayda pozuntusuna baş vuranların cəriməsi 100 manatdan 150 manata qaldırılıb. Ümumiyyətlə dünya praktikasına nəzər salsaq elə uzağa getmədən qonşu Rusiyada belə kobud səhvə baş vuran şəxslərin birbaşa sürücülük hüququ məhdudlaşdırılır. Bu cür məsələlərə “filan qayda pozuntusunun cəriməsi nə qədərdir?” deyərək yanaşmaq olmaz. Baş vurulan qayda pozuntusunun cəriməsi, cəzası ölümdür.”

Qeyd: Yazı Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin “2023-cü il kiçik qrant müsabiqəsi”qalib olmuş "Velosiped, motosiklet və moped sürücülərinin yol hərəkəti qaydaları və təhlükəsizlik vasitələrindən istifadə barədə maarifləndirilməsi" layihəsi çərçivəsində hazırlanıb.